Baza Górołaza - tanie noclegi

Skądkolwiek przyjeżdża się do Zakopanego, trzeba pokonać po drodze liczne wzniesienia polskich Karpat. Jadąc więc od Krakowa ku Tatrom słynną "zakopianką" przychodzi nam przemierzać doliny bystrych górskich rzek, wspinać się na wyniosłe grzbiety, by wreszcie z któregoś z nich dostrzec odległe jeszcze Tatry - cel naszej podróży. Do kategorii obiektów Pokój, kwatera zalicza się także Baza Górołaza - tanie noclegi w Zakopanem.

Drogę, którą obecnie autobus pokonuje w niespełna dwie i pół godziny, osadnictwo przemierzało wiele wieków. Dopiero w połowie XII wieku, gdy Kraków istniał już kilka stuleci, pojawiły się na Podhalu pierwsze osady. Jeszcze w 1500 r. wioską najdalej ku Tatrom wysuniętą były Szaflary. Dalej ciągnęła się niezmierzona puszcza, przez którą wiodły drogi, najczęściej grzbietami wzgórz i wzdłuż potoków, ku pastwiskom na tatrzańskich halach. Powoli, w głębi puszczy zaczęły powstawać małe osady, zalążki późniejszych wsi. Baza Górołaza - tanie noclegi to obiekt znajdujący się w Zakopanem.

Jedną z takich osad było Zakopane. Wprawdzie w 1978 r. świętowano 400-lecie istnienia tej miejscowości, ale w rzeczywistości o początkach Zakopanego wiadomo niewiele. Dokumentem, który dał podstawy do minionych obchodów rocznicowych był przywilej Michała Korybuta Wiśniowieckiego z 1670 r. zatwierdzający prawa mieszkańców wsi, które jakoby mieli oni otrzymać w 1578 r. z rąk Stefana Batorego. Baza Górołaza - tanie noclegi to dobre miejsce na spędzenie czasu w górach, w lesie.

Pierwszym osadnikiem-pionierem miał być nieznanego imienia Gąsienica, którego synowie, Jędrzej i Paweł, wybudowali młyn u zbiegu potoku Białego i Cichej Wody, Gąsienicowie musieli mieć już wtedy dość licznych sąsiadów, dla kogo bowiem mełliby mąkę w swym młynie. Ci pierwsi mieszkańcy Zakopanego - jak wykazała analiza dostępnych dokumentów - wywodzili się z wiosek położonych dalej na północ. Oto w 1630 r. cyrkiel (...) polany Żywczyńskiej, leżącej we wsi Zakopane otrzymał Jędrzej Jarząbek z Bańskiej, a nieco wcześniej, jeszcze przed r. 1615 Paweł Rubzdel z Maruszyny nabył polanę, którą zowią Zakopane. W wykazach lustracyjnych z r. 1624 Zakopane wymienione jest pod nazwą Nowa Osada, natomiast w takichże dokumentach ówczesny starosta nowotarski zatajając istnienie wsi chciał uniknąć płacenia dodatkowych podatków. Jedną z najstarszych części Zakopanego jest właśnie okolica zwana Nawsiem, gdzie stał młyn Gąsieniców. W małopolskim odnajdziesz to, czego potrzebujesz do udanego wypoczynku.

Już w XV wieku, podobnie jak we wszystkich wysokich górach, poszukiwano w Tatrach złóż metali szlachetnych. Znajdowano ślady złota, srebra, a także miedzi, jednakże eksploatacja ich nie opłacała się. Dopiero przełom XVIII i XIX wieku skierował zainteresowanie ówczesnych górników ku złożom rud żelaza. Założenie w II połowie XVIII wieku u wylotu Doliny Bystrej zakładu przetwarzającego te rudy miało - jak pokazała przyszłość - decydujący wpływ na rozwój odległej o 2 km na pomoc niewielkiej wioski. Tatry to świetne miejsce na wakacje. Zatrzymaj się w Baza Górołaza - tanie noclegi w Zakopanem.

Na terenie zakopiańskich Kuźnic w pierwszych latach XIX wieku, w pobliżu rozwijającej się hamerni, jej właściciele, rodzina Homolacsów, postawili dwór i karczmę, w której urządzono także pokoje gościnne. Stanowiły one poważne oparcie dla przybywających coraz liczniej pod Tatry podróżników i turystów. Samo Zakopane nie miało dla ówczesnych przybyszów żadnych uroków. Dopiero w połowie XIX wieku zaczęto dostrzegać wady mrocznej i wilgotnej Doliny Bystrej, w której w dodatku dzień i noc huczały młoty kuźnickie i dymiły piece. Odważono się wtedy zamieszkać w prymitywnej góralskiej chałupie, w wiosce o milę na pomoc. Tym samym otworzyła się nowa karta zakopiańskich dziejów. W Tatrach czekają na Ciebie ciekawe i przytulne Pokoje, kwatery.

Zwiedzanie gór dla przyjemności, a więc to, co dziś nazywamy turystyką, zaczęło się w Tatrach zanim powstało Zakopane. Wiadomo, że już w r. 1565 Beata Łaska odbyła wycieczkę do Doliny Kieżmarskiej leżącej po południowej strome Tatr, a z wieku następnego zachowały się wzmianki o wejściach na wysokie tatrzańskie szczyty. W kolejnym, XVIII stuleciu zwiedzano już te góry często, prowadząc w nich bardziej lub mniej systematyczne badania naukowe. Tatrzańskie pobyty dawnych badaczy ograniczały się zazwyczaj do penetracji południowych stoków tych gór; na podhalańską stronę mało kto zaglądał. Dopiero wiek XIX przyniósł ze sobą wzmożone zainteresowanie północną stroną Tatr, a zwiedzanie Morskiego Oka, "źródeł Białego Dunajca" (wywierzyska Bystrej) i Doliny Kościeliskiej na stałe weszło do programu wycieczek. Znamienne jest to, że mimo wcześniejszej i lepszej penetracji południowych zboczy Tatr, właśnie po stronie północnej, nad Morskim Okiem w r. 1836 stanęło pierwsze nie zagospodarowane schronisko. Ówcześni turyści nocowali w leśniczówkach, gospodach i karczmach, wyżej w górach w pasterskich szałasach, bądź wprost pod gołym niebem, a zwiedziwszy dzikie Tatry czym prędzej wracali do ludnych miast. Pokoje, kwatery to jedne z wielu miejsc do spania, które znajdziesz w Zakopanem.

Tu warto przytoczyć kilka nazwisk polskich podróżników i badaczy, którzy w tym czasie odwiedzili Tatry: Stanisław Staszic - jeden z najwybitniejszych reprezentantów polskiego Oświecenia, autor znakomitego dzieła "O ziemiorodztwie Karpatów i innych gór i równin Polski" (zwiedził Tatry w latach 1803-1805); Ludwik Zejszner - wybitny geolog, czołowy badacz Tatr i Karpat (po raz pierwszy w r. 1829); Seweryn Goszczyński - ojciec etnografii Podhala, autor "Dziennika podróży do Tatrów" (po raz pierwszy w r. 1832); Ludwik Pietrusiński - jeden z pierwszych w Polsce propagatorów turystyki i idei ochrony przyrody, autor "Podróży, przejażdżek i przechadzek po Europie" (około r. 1840); Zygmunt Bogusz Stęczyński - twórca poematu "Tatry w dwudziestu czterech obrazkach" (około 1840). Województwo małopolskie posiada wiele obiektów w górach, w lesie.

Z pierwszych bywalców Tatr rekrutowali się ich najdawniejsi popularyzatorzy. Należy tu wymienić autorkę wydanego anonimowo w 1858 r. reportażu "Obrazki z podróży do Tatrów i Pienin" - Marię Steczkowską oraz twórcę pierwszego polskiego "Przewodnika w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin" (1860 r.) - Eugeniusza Janotę. Warto wspomnieć, że ojciec Marii Steczkowskiej - Jan Kanty, astronom i profesor UJ, uważany jest za pierwszego zakopiańskiego letnika - a było to w r. 1856... Baza Górołaza - tanie noclegi jest położony w Tatrach w górach, w lesie.

Zakopane przeżywało wtedy ważne chwile. Oto staraniem ówczesnej dziedziczki Klementyny Homolacsowej w r. 1845 ustanowiono we wsi parafię. Z chwilą erekcji parafii rozpoczęto budowę świątyni i poszukiwania kandydata do objęcia stanowiska proboszcza. Dopiero po dwóch latach znalazł się chętny: góral z Wysokiej koło Jordanowa, trzydziestojednoletni wikary katedry tarnowskiej ks. Józef Stolarczyk. Decydując się na zakopiańskie probostwo Stolarczyk wykazał nie lada odwagę. Oto jak pisał o sobie wspominając te pierwsze chwile: Z Tarnowa do Zakopanego przybywszy w nader smutnym znalazł się położeniu, albowiem oprócz niewielkiej tylko zbudowanej kaplicy nic więcej nie zastał: ni kościoła, ni mieszkania, ni inwentarza, a to najgorsze - ciemny, gruby lud, który na nowo przybyłego księdza - i to jeszcze przez dziedziczkę, z którą wiedli zacięty spór prezentowanego - z daleka i ukosa poglądali.

Trzeba jednak przyznać, że ks. Stolarczyk dzięki przymiotom ducha i silnej ręce dość szybko zjednał sobie miejscowy lud. Rozbudował kościółek (tego, który postawiła Homolacsowa, jak widać z powyższego cytatu, za kościół nie uważał), urządził cmentarz, a przede wszystkim - dzięki zdobytemu zaufaniu - nakłonił górali do wynajmowania izb w swoich chałupach coraz to liczniej napływającym letnikom. Sam zresztą chętnie udzielał gościny, a jego plebania stała się miejscem, gdzie przyjezdni kierowali swe pierwsze kroki; tu było "biuro wynajmu kwater", tu godziło się przewodnika na tatrzańskie wycieczki.

Stolarczyk był nie tylko propagatorem i orędownikiem tej nowej, letniskowej funkcji Zakopanego. Dał się również poznać jako wytrawny turysta i taternik; uczestniczył w pierwszym turystycznym przejściu przez Mięguszowiecką Przełęcz, jako pierwszy wdarł się na Baranie Rogi, dokonał też siódmego wejścia na Gierlach.

Imieniem Stolarczyka nazwano przełęcz między Baranimi Rogami a Czarnym Szczytem, oddając w ten sposób hołd jego górskim zasługom.

Izby, w których wynajmowaniu pomagał zakopiański proboszcz, były tymi samymi pomieszczeniami, w których górale mieszkali przez pozostałą część roku. Wprawdzie panom z miasta udostępniano bardziej reprezentacyjne tzw. "białe izby", lecz ich wyposażenie daleko odbiegało od wymagań gości. Ponieważ jednak korzyści płynące z przyjmowania u siebie letników były bezsporne, zaczęto budować nowe domy, już z przeznaczeniem do wynajmowania w miesiącach letnich.

Następował żywiołowy i chaotyczny rozwój wsi. W historii urbanizacji Zakopanego należałoby wymienić kolejne znaczące daty: wybudowanie pierwszego domu przez przybysza z nizin, a był malarz i autor najlepszego wówczas przewodnika po Tatrach - Walery Eljasz, (w 1878 r.) oraz otwarcie pierwszego hotelu ("Pod Gewontem", 1885 r.). Nie bez znaczenia był fakt otwarcia linii kolejowej z Chabówki do Zakopanego (1899 r.), a tym samym możliwość dowozu budulca innego niż rodzime drewno oraz gwałtowny wzrost liczby przyjeżdżających tu na krótki czas, a także... pożar drewnianych Krupówek (1899 r.), który umożliwił nadanie im kształtu "ulicy miejskiej".

Zakopane żyło już własnym życiem. Może o tym świadczyć pojawienie się lokalnej prasy; z początku była to "Lista gości ..." (od r. 1888), później gazety w pełnym tego słowa znaczeniu - najczęściej jednosezonowe efemerydy, niekiedy periodyki ukazujące się przez kilka kolejnych lat (np. "Przegląd Zakopiański", 1899-1906).

Błędne jednak byłoby mniemanie, że swą sławę i rozwój Zakopane zawdzięcza tylko walorom turystycznym. Pierwszych gości sprowadzała pod Tatry nie tylko chęć doznania estetycznych przeżyć, ale również - a może przede wszystkim - zamiar podreperowania zdrowia przeprowadzeniem modnej w pierwszej połowie XIX wieku kuracji żętycowej. Kuracji tej poddawało się w tamtych latach rokrocznie kilkanaście osób goszczących w kuźnickim dworze, leśniczówce w Dolinie Kościeliskiej, a także - jak pisał Zejszner w początkach lat 40. - u włościan, mieszkających nieco odleglej. Ten znakomity badacz już wtedy snuł wizjonerskie rozważania na temat przyszłości Zakopanego: Niemało pomaga zdrowiu wysokie położenie Zakopanego (...) Jakież przecudne miejsce możnaby w długiej wiosce Zakopane obrać na wiejskie siedziby, któreby sama przyroda otaczała najcudowniejszymi ogrodami angielskiemu Ze smakiem założone wille uczyniłyby równie głośną tę dolinę jak pobrzeża jeziora Como lub Genewskiego.

Wprawdzie żętyca zalecana chorym na płuca i osłabionym niewiele pomagała, a moda na kurację żętycową szybko przeminęła, ale poznano się na zaletach ostrego górskiego klimatu. Prawdziwą sławę miejscowości uzdrowiskowej zyskało Zakopane dopiero z chwilą zjawienia się pod Tatrami drą Tytusa Chałubińskiego. Ten popularny i wzięty warszawski lekarz zaczął przyjeżdżać do Zakopanego od r. 1873, a pod koniec życia osiadł tu na stałe. On też, znany z licznych inicjatyw społecznych i aktywnej działalności taternickiej, zyskał miano "odkrywcy Zakopanego" i "Króla Tatr". I on - podobnie jak ks. Stolarczyk - został uhonorowany nazwaniem jego imieniem jednej z przełęczy w otoczeniu Morskiego Oka (Wrota Chałubińskiego). O jego zakopiańskich zasługach piszemy w innym miejscu, tu należy jednak wspomnieć o jednej: to głównie dzięki niemu Zakopane uzyskało w r. 1886 status stacji klimatycznej.

Wcześniej, dr Ludwik Ganczarski - kuźnicki lekarz zakładowy - w r. 1875 otworzył zakład hydropatyczny składający się z kilku wanien do kąpieli żużlowych i iglicowych oraz paru pokojów dla kuracjuszy. Zakład prosperował aż do r. 1881, kiedy wykupił go doktor Wenanty Piasecki organizując na Klemensówce (przy dzisiejszej ul. Jagiellońskiej) zakład wodoleczniczy z prawdziwego zdarzenia. Jego pensjonariusze korzystali nie tylko z basenów i natrysków, ale i z cieplicowych źródeł w Jaszczurówce.

Tak zaczęły się dzieje Zakopanego-uzdrowiska. Kolejne zakłady lecznicze i sanatoria powstawały jak grzyby po deszczu: w 1887 otwarto słynny zakład drą Andrzeja Chramca, w 1892 zakład drą Bolesława Chwistka, w 1898 pierwsze w całej Galicji sanatorium przeciwgruźlicze drą Mariana Hawranka, w 1902 sanatorium Dłu-skich w Kościelisku... Jednocześnie z prywatnymi inwestycjami leczniczymi w Zakopanem zaczęły umieszczać swych podopiecznych liczne stowarzyszenia charytatywne i spółdzielcze, np. akademicka "Bratnia Pomoc" (1900 r.), "Schronienie nauczycielek" (1901 r.), Towarzystwo Domów Zdrowia Polskiej Młodzieży Katolickiej "Odrodzenie" (1912 r.), robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowo-Turystyczna (1923 r.).

Większość kuracjuszy przybywających do zakopiańskich zakładów leczyło tu gruźlicę - najgroźniejszą chorobę tamtych czasów. Pobyt pod Tatrami zalecano również przy innych schorzeniach: reumatyzmie, niedomaganiach serca, anemii, nerwicach. Dzisiejsza medycyna zweryfikowała niektóre z poglądów ówczesnych lekarzy, zaś Zakopane prawie całkowicie utraciło swą funkcję uzdrowiska. Wprawdzie klimat górski nadal może być wykorzystywany przy leczeniu wielu chorób, ale przeludnienie i mocno zanieczyszczone środowisko nie są najlepszymi partnerami lekarza.

Pierwszym dziesięcioleciom funkcjonowania Zakopanego jako letniska i uzdrowiska ton nadawało Towarzystwo Tatrzańskie. O powołaniu organizacji jednoczącej miłośników Tatr zadecydowano na przyjęciu urządzonym przez ówczesnego właściciela dóbr zakopiańskich Ludwika Eichborna na cześć goszczącego pod Tatrami właściciela Szczawnicy Józefa Szallaya. Wtedy to właśnie emerytowany kapitan armii austriackiej Feliks Pławicki przedstawił projekt utworzenia - wzorem organizacji istniejących już w krajach alpejskich - Towarzystwa Tatrzańskiego. Na tym historycznym dziś spotkaniu, które odbyło się 3 sierpnia 1873 r., obecni byli m.in. Tytus Chałubiński i ks. Józef Stolarczyk. Pławicki i Eugeniusz Ja-nota opracowali statut Towarzystwa, który pół roku później został zatwierdzony przez władze. W tych wstępnych, organizacyjnych pracach brali również udział Walery Bijasz i Maksymilian Nowicki. Towarzystwo swym działaniem obejmowało nie tylko Tatry, lecz i inne pasma Karpat, ale właśnie Tatry pozostawały w centrum zainteresowania jego członków. Organizacja szybko się rozrastała; rok później skupiała już 260 entuzjastów, a przed wybuchem I wojny światowej jej legitymacje posiadało blisko 20 tysięcy osób.

Towarzystwo Tatrzańskie stawiało sobie kilka celów zasadniczych, których realizacja pozostawała w ścisłym związku z rozwojem Zakopanego. Były wśród nich: uprzystępnienie gór (budowa schronisk, działalność wydawnicza), ochrona przyrody górskiej, popieranie badań naukowych w górach i rozpowszechnianie wiedzy o nich oraz gospodarcza pomoc dla ludności góralskiej. Tak to Towarzystwo Tatrzańskie budowało zręby zakopiańskiej cywilizacji. Dzięki niemu goście nie musieli już tonąć w błocie wiejskich ścieżek zastąpionych wygodnymi chodnikami, które na dodatek oświetlono latarniami, nie musieli jak dawniej jeździć do "miasta" (Nowego Targu), gdzie znajdował się najbliższy urząd pocztowy i telegraf, mogli wreszcie beztrosko spędzać czas przydługich dżdżystych tatrzańskich "trzydniówek" na czytaniu książek i czasopism, wysłuchiwaniu pogadanek, rozmowach ze znajomymi w Dworcu Tatrzańskim - przez długi czas najważniejszym ośrodku kulturalnym Zakopanego. Mogli wreszcie spokojnie wybierać się w góry do wybudowanych sumptem Towarzystwa schronisk, stąpając po wygodnych i wyznakowanych ścieżkach, pod opieką przewodników, za których kwalifikacje również ręczyło Towarzystwo. Podobnie i miejscowa ludność miała niemałe korzyści z działalności TT, które z myślą o niej właśnie zorganizowało i początkowo całkowicie finansowało Szkołę Przemysłu Drzewnego, gdzie młodzi górale doskonalili się w fachu snycerskim. Wymienione tu zasługi tej szacownej organizacji są jednymi z licznych przykładów jej działalności. Wędrując po Zakopanem i po Tatrach do dziś nieomal na każdym kroku napotykamy ślady poczynań ówczesnych miłośników Tatr, niejednokrotnie korzystając z ich dawnych dokonań.

Historia przypisała Zakopanemu większą rolę niż ta, która wynikałaby z jego turystycznej i uzdrowiskowej funkcji. W Polsce podzielonej kordonami zaborów Zakopane było bodaj jedynym miejscem, gdzie bez przeszkód mogła rozbrzmiewać "pieśń wolności". U schyłku XIX i w początkach XX wieku życie pod Tatrami toczyło się jakby w dwóch płaszczyznach: tej gminnej, przyziemnej, turystyczno-klimatycznej, i tej wzniosłej, narodowej. Życie to pełne było konfliktów, walki idei, myśli i nastrojów, co stwarzało pod Giewontem miniaturę Wolnej Polski zamieszkałej przez wolnych Polaków. Ściągali więc do Zakopanego epigoni romantyzmu, pragmatyczni pozytywiści, później budowniczowie Polski Odrodzonej. Wrzało w tym kotle, a specyficznej atmosfery dodawały czuwające nad wszystkim Tatry - "wolności ołtarze" i góralscy autochtoni, ze swą fascynującą mieszczuchów ludowością. Nic więc dziwnego, że wędrując ulicach Zakopanego napotykać będziemy na każdym kroku ślady oraz pamiątki pobytu i działalności wielkich postaci przełomu wieków.

NAJBARDZIEJ CHARAKTERYSTYCZNE ZABYTKI:

* ul. Kościeliska. Kompleks drewnianej architektury typowej dla regionu Podhala, który wywodzi się z XIXw.
* Stary Kościół. Drewniana świątynia z lat 1845- 1851, siedziba pierwszej parafii zakopiańskiej. Usytuowany przy ul. Kościeliskiej.
* Kaplica Gąsieniców. Pierwszy budynek sakralny w Zakopanem wzniesiony w 1800r. przez Pawła Gąsienicę. Usytuowany przy ul. Kościeliskiej.
* Stary Cmentarz na Pęksowym Brzyzku, pierwszy cmentarz w Zakopanem, miejsce ostatniego spoczynku sławnych pisarzy, artystów oraz taterników. Usytuowany przy ul. Kościeliskiej.
* Nowy Cmentarz Zakopiański. Otwarty w roku 1907; miejsce pochówku artystów, alpinistów, ratowników górskich, księży oraz kombatantów I i II wojny światowej. Zlokalizowany przy ul. Nowotarskiej.
* Willa „Koliba”. Pierwszy przykład stylu zakopiańskiego. Zbudowana w 1893r. wg projektu Stanisława Witkiewicza. Usytuowana przy ul. Kościeliskiej.
* Willa „Pod Jedlami”. Rezydencja rodziny Pawlikowskich, zaprojektowana dla nich przez Stanisława Witkiewicza. Jest to najprzestronniejszy i najpiękniejszy przykład stylu zakopiańskiego. Dom znajduje się przy ul. Koziniec 1.
* Willa „Witkiewiczówka”. Dom w stylu zakopiańskim zaprojektowany w 1904r. przez Jana Koszyca Witkiewicza. W latach 30. mieszkał tu Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy). Usytuowany przy ul. Antałówka.
* Drewniana Kaplica w Jaszczurówce. Zbudowana w latach 1904- 1908 na podstawie projektu Stanisława Witkiewicza.
* Chata Sabały. Drewniany budynek z pierwszej połowy XIX stulecia, usytuowany na Starych Krzeptówkach, w zachodniej części Zakopanego.

MUZEA:

Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego
Ul. Krupówki 10, Tel. 201 52 05, godziny otwarcia: wtorek- sobota 09.00-
17.00, niedziela 09.00- 15.00, w poniedziałki nieczynne /od listopada do
kwietnia nieczynne również we wtorki/. 4,28pln/N, 3,21pln/U, niedziela-
wstęp wolny. Oprowadzanie po muzeum 40 pln, lekcja muzealna 50pln,
magnetofon 5pln (należy umówić się wcześniej).

Ośrodek Muzealno- Dydaktyczny Tatrzańskiego Parku Narodowego
Ul. Chałubińskiego 42a, Tel. 206 32 03, godziny otwarcia: 08.00- 15.00, w
niedziele nieczynne, wstęp wolny.

Muzeum Kornela Makuszyńskiego
Ul. Tetmajera 15, Tel. 201 22 63, godziny otwarcia: środa-niedziela 09.30-13.30, w poniedziałki i wtorki nieczynne, 4,28pln/N, 3,21pln/U.
Oprowadzanie po muzeum 20 pln.

Muzeum Jana Kasprowicza
Ul. Harenda 12a, Tel. 206 84 26, godziny otwarcia: 1.05-21.10. wtorek-
piątek 9.00-16.00, sobota-niedziela 10.00-15.30, 22.10-30.04 wtorek-
niedziela 10.15- 15.15, w poniedziałki nieczynne, 3,50pln.

Muzeum Karola Szymanowskiego w rezydencji "Atma"
Ul. Kasprusie 19, Tel. 201 34 93, godziny otwarcia: środa- niedziela
10.00- 16.00, w poniedziałki i wtorki nieczynne. 5pln/N, 3pln/U, czwartek-wstęp wolny.

Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza w willi "Koliba"
Ul. Kościeliska 18, Tel. 201 36 02, godziny otwarcia: wtorek- sobota
09.00- 17.00, niedziela 09.00- 15.00, w poniedziałki nieczynne. 4,28pln/N,
3,21pln/U. Oprowadzanie po muzeum 20 pln.

Muzeum Walki i Męczeństwa "Palace"
Ul. Chałubińskiego 7, tel. 201 72 49, godziny otwarcia: wtorek i czwartek
16.00- 17.00

Muzeum Walk i Męczeństwa "Więzienie hitlerowskie"
Ul. Nowotarska 37, godziny otwarcia: codziennie 09.00- 12.00

Muzeum Harcerskie im. Małkowskich, Droga Do Rojów 6, tel. 201 45 30,
godziny otwarcia: piątek 16.00- 18.00, sobota- niedziela 10.00- 16.00,
pozostałe dni do ustalenia, wstęp wolny.

Zakopane należy do najbardziej znanych miejscowości turystycznych Polski. Moda na Zakopane, zauważone w drugiej połowie XIX wieku, nie tylko nie ustaje, ale przyciąga z roku na rok coraz to więcej turystów i wczasowiczów, którzy wyjeżdżając spod Tatr obiecują sobie częste tu powroty. Popularność tę zawdzięcza wielu możliwościom jakie Zakopane oferuje swoim gościom. Zimą - liczne wyciągi i doskonałe warunki uprawiania narciarstwa zarówno przez doświadczonych narciarzy, jak i tych, którzy stawiają pierwsze kroki. Latem - i trudne skalne wycieczki po przepaścistych szlakach Tatr Wysokich, i łatwe, dostępne dla każdego ścieżki uroczymi dolinami lub grzbietami otaczających Zakopane wzgórz. Miasto przyciąga też niepowtarzalnym klimatem, w którym obok siebie zgodnie współistnieją zarówno autentyczna ludowa kultura podhalańskich górali, jak i wymagający wyrobienia repertuar teatru "Witkacego" lub często tu grana muzyka Szymanowskiego. Przyciąga też wszystkim tym, co znajduje się "pomiędzy" - urokiem knajpek, koncertów w piwnicach, ulotnym spojrzeniem na góry, rozleniwionym, kolorowym tłumem Krupówek.

Być w Rzymie i nie widzieć papieża? Przyjechać do Polski i nie odwiedzić Zakopanego?

Blisko 30 tysięczna, zatopiona w naturalnej zieleni miejscowość leżąca u stóp Tatr - miniaturowych Alp, które można poznać w ciągu paru dni, ale też wracać do nich co roku - przez całe życie. Tatry mają do zaoferowania wspaniałą przyrodę nieznacznie tkniętą przez cywilizację, chronioną przez Park Narodowy i uznaną za światowe dziedzictwo natury.

Nigdzie w Polsce nie znajdziesz miejsca, z którego rano wyruszysz na emocjonująca górską wspinaczkę, po południu wybierzesz jedno z licznych muzeów, a wieczorem usiądziesz na widowni doskonałego teatru. Gdzie możesz pływać i latać na lotni, jeździć konno i na rowerze górskim. Gdzie zimą masz do dyspozycji kilkadziesiąt wyciągów narciarskich - od łatwych, po wymagające znacznych umiejętności i pozwalających na sprawdzenie swojej sprawności, a latem setki kilometrów ścieżek - od spacerowych, po wiodące skalnymi górskimi graniami. Gdzie zobaczysz ciągle żywy i troskliwie pielęgnowany folklor podhalańskich górali, a raz do roku - w czasie międzynarodowego sierpniowego festiwalu - również kulturę górskich narodów całego świata.

Zakopane od przeszło 100 lat robi niebywałą karierę miejscowości o niepowtarzalnej atmosferze. Przyjeżdżali tu artyści i politycy, ludzie kultury i nauki. Dla poratowania zdrowia, pięknych widoków, wysiłku fizycznego, nieprzemijającej mody na Zakopane. Przyjeżdżają i teraz, znajdując ciszę i spokój bez konieczności rezygnowania z miejskiego komfortu, spotykając gościnność i rzetelność obsługi.

źródło: www.zakopane.pl

Tatry na tle innych gór Europy

Wśród dużych grup górskich, lezących na kontynencie Europejskim Karpaty (2655 m. npm) nalezą do alpidów czyli gór trzeciorzędowych powstałych w orogenezie alpejskiej. Oprócz Karpat do alpidów zalicza się też Pireneje (3404 m. npm), Alpy (4807 m. npm,) Apeniny (2914 m. npm.), Kaukaz (5633 m. npm). Do kategorii obiektów Pokój, kwatera zalicza się także Baza Górołaza - tanie noclegi w Zakopanem.

Tatry najwyższe pasmo górskie w Karpatach, ich powstanie oraz klimat

Karpaty ciągną się wygiętym ku północnemu-wschodowi łukiem, otaczającym kotlinę Panońską. Mają długość 1300 km, szerokość od 100 do 350 km. Średnia wysokość szczytów to 1000 m n.p.m., maksymalna - 2655 m (Gierlach w Tatrach)., Zbudowane są głównie ze skał osadowych (piaskowce, wapienie, łupki) oraz ze skał magmowych (granity) i metamorficznych (gnejsy). Składają się z szeregu odrębnych pasm, oddzielonych od siebie nisko położonymi przełęczami i głębokimi dolinami. W najwyższych partiach występuje rzeźba wysokogórska z zachowanymi formami polodowcowymi. Wyraźnie w Karpatach zaznacza się piętrowość klimatyczno - roślinna. Gęstą sieć rzeczną tworzą Wisła, Dniestr, Prut i liczne dopływy Dunaju (Wag, Cisa, Marusza). Karpaty są gęsto zasiedlone, czemu sprzyja występowanie licznych kotlin i szerokich dolin. Dzielą się na Karpaty Zachodnie, Wschodnie i Południowe. Leżą na terytorium sześciu państw: Czech, Słowacji, Polski, Ukrainy, Węgier i Rumunii. Tatry jako najwyższy masyw górski w Karpatach stanowią swoistą miniaturę innych gór wysokich, zachowując przy tym wszystkie cechy charakterystyczne dla nich (piętrowość klimatyczno-roślinna, rzeźba polodowcowa, duże wysokości względne) Pod względem powierzchni Tatry porównywalne są z obszarem Warszawy lub średniej wielkości doliną alpejską. Baza Górołaza - tanie noclegi to obiekt znajdujący się w Zakopanem.

Tatry mają budowę geologiczna typową dla gór fałdowania alpejskiego. Składają się na nią granitowy trzon krystaliczny i spoczywające na nim skały osadowe serii wierchowych i reglowych. Trzon krystaliczny został utworzony w erze paleozoicznej, natomiast skały osadowe pochodzą z mezozoiku, z okresu, kiedy obszar dzisiejszych Tatr zalany był tak zwanym oceanem Tetydy. Ok. 100 mln. lat temu z obszaru tego oceanu na skutek nasuwania się płyt kontynentalnych afrykańskiej i euroazjatyckiej oderwały się masy skalne zwane płaszczowinami, które nasunęły się na Tatry. Płaszczowiny te zwane płaszczowinami Czerwonych Wierchów i płaszczowiną Giewontu tworzą serie wierchowe, natomiast serie reglowe zbudowane są ze skał, które nasunęły się na Tatry w postaci płaszczowin choczańskiej (reglowa górna) i kriżniańskiej (reglowa dolna). 15 mln. lat temu południowa część Tatr uległa wydźwignięciu o kilka km, co spowodowało pochylenie się ku północy skał osadowych i przykrywających je płaszczowin. Dlatego też po północnej stronie Tatr występują skały tworzące serie reglowe, natomiast po południowej wyżej wydźwigniętej stronie silniejsza erozja zniszczyła mniej odporne skały pokrywy trzonu krystalicznego Baza Górołaza - tanie noclegi to dobre miejsce na spędzenie czasu w górach, w lesie.

Gdy pod koniec trzeciorzędu (30 mln. lat temu) Tatry zostały wypiętrzone rozpoczął się powolny proces ich erozji. W ciągu setek tysięcy lat powierzchnia gruntu wyrównała się i Tatry stały się lekko pofalowanym obszarem. Gdy ruchy górotwórcze wzmogły się (pliocen ok. 5 mln lat temu) potoki i rzeki wcinały się w podnoszący się masyw. Powstała gęsta sieć rzeczna i towarzyszące jej typowe doliny V kształtne. Epoka lodowa zwana plejstocenem rozpoczęła się ok. 900 tysięcy lat temu. Klimat oziębił się do tego stopnia, że granica wiecznego śniegu występowała na wysokości ok. 1600 m. npm obecnie ok. 2300 npm). Pojawiły się zatem w Tatrach warunki umożliwiające pojawienie się lodowców. Gromadzący się w zimie śnieg nie topił się całkowicie w ciągu lata i tworzył w najwyższych częściach zboczy wielką masę i stopniowo zamieniał się w lód. Miejsce akumulacji śniegu to pole firnowe. Lód nagrzewając się w ciągu dnia topniał i stopniowo przesuwał się w dół dolin, tworząc jęzor lodowcowy. Ogromna masa lodu przesuwając się po powierzchni gruntu zdzierała materiał skalny, żwirowy i gliniasty, który przesuwał się i odkładał tworząc moreny. W zależności od miejsca odkładania się materiału wyróżniamy moreny denne, boczne i czołowe. Lód schodząc coraz niżej na pewnej wysokości zanikał a stopione wody lodowcowe powodowały osadzanie się mniejszych frakcji materiału na przedpolu Tatr. Lodowce tatrzańskie miały od 2 do 14 km długości, a grubość lodu od 100 do 330 m. Największy lodowiec był w Dolinie Białej Wody. Po ustąpieniu lodowców ok 9 tysięcy lat temu krajobraz zmienił się drastycznie. Powstały doliny U-kształne, moreny, wygłady lodowcowe oraz ogromne pionowe ściany skalne. Z czasem na terenie Tatr zaczęły się pojawiać roślinny, najpierw pionierskie mchy i porosty, a z czasem drzewa i rośliny kwiatowe. Ok. 3000 lat temu doszło do uformowania się pięter roślinnych, których wykształcenie wiąże się ze swoistymi cechami klimatu tatrzańskiego. W małopolskim odnajdziesz to, czego potrzebujesz do udanego wypoczynku.

KlimatKlimat Tatr cechuje się wyraźną piętrowością. W Tatrach występują piętra klimatyczne od umiarkowanie chłodnego (śr. roczna temp 4-6 st) do zimnego ze średnią roczną temperaturą -2 do -4 st. Śr. roczna temperatura na Kasprowym Wierchu to -0.8, na Łomnicy-3,8, w Zakopanem +4,9. Częstym zjawiskiem jest pojawiająca się w okresie wyżów barycznych tak zwana inwersja temperatury czyli zjawisko polegające na zaleganiu zimnego powietrza w dnach dolin, a ciepłego w wyższych partiach gór. Średnie sumy opadów w Zakopanem to 1138 mm, na Kasprowym 1876 mm, a na Łomnicy 1561 mm. Średnia liczba dni w roku z opadem to 187 dni, czyli więcej jak pół roku. Zima trwa w zależności od wysokości od 5 do 9 miesięcy. W Zakopanem dni z mrozem całodobowym jest średnio 52, a na Łomnicy 152. Charakterystyczny dla północnej części Tatr jest wiatr halny. Oznacza się on wielką prędkością i jest to wiatr ciepły. Powstaje, gdy na wschód od Tatr znajduje się ośrodek wysokiego ciśnienia, a na zachód występuje niż. W takiej sytuacji barycznej powietrze zaczyna wędrować z południa na północ. Masy powietrza wspinają się po południowych zboczach Tatr i ochładzają się. Często występują też opady. Następnie przewalają się na stronę północna i ogrzewają się. Najsilniejszy halny był w maju 1968 roku. kiedy to jego prędkość na Kasprowym Wierchu przekraczała 300 km/h. Wyłamał on wtedy ok. 0,5 mln. drzew w Tatrach. Tatry to świetne miejsce na wakacje. Zatrzymaj się w Baza Górołaza - tanie noclegi w Zakopanem.

Granice Tatr ich podział i powiązania ekologiczne Tatr z innymi terenami

Przyjmuje się nazwa, że Tatry pojawiła się w po raz pierwszy w dokumentach cesarza Henryka IV z roku 1089. Obejmują one obszar leżący między Przełęczą Huciańską na zachodzie a Przełęczą Ździarską na wschodzie. Od północy granica biegnie mniej więcej wzdłuż Drogi pod Reglami i drogi Oswalda Balzera, natomiast po południowej stronie granicę stanowi z przybliżeniu przebieg Drogi Wolności i Drogi Młodości. W Tatrach czekają na Ciebie ciekawe i przytulne Pokoje, kwatery.

Granica państwowa między Polską a Słowacją przebiega w obrębie Tatr od polany Molkówki przez zachodnią grań doliny Chochołowskiej do Wołowca. Od tego szczytu granica państwowa biegnie granią główną Tatr do północnego wierzchołka Rysów. W tym miejscu granica upuszcza grań główną i poprzez Siedem Granatów dochodzi do rzeki Białki. Pokoje, kwatery to jedne z wielu miejsc do spania, które znajdziesz w Zakopanem.

Powierzchnia Tatr w takich granicach wynosi 785 km2, z tego 175 km2 (ok.25%) leży w granicach Polski, o około 610 km2 (75%) leży na Słowacji. Długość Tatr mierzona od Huciańskiej przełęczy do wschodnich podnóży Kobylego Wierchu wynosi w linii prostej 53 km, a ściśle wzdłuż grzbietu 80 km. Największą szerokość Tatr mierzona z północy na południe wynosi 18,5 km i znajduje się na linii Capowski Las - Krzyżne - Szczyrbskie Jezioro. Średnia szerokość łańcucha tatrzańskiego to 15 km. Województwo małopolskie posiada wiele obiektów w górach, w lesie.

Granica państwowa między Polską a Słowacją przebiega w obrębie Tatr od polany Molkówki przez zachodnią grań doliny Chochołowskiej do Wołowca. Na tym szczycie granica państwowa wchodzi na główną grań Tatr i biegnie nią do północnego wierzchołka Rysów. W tym miejscu granica upuszcza grań główną i poprzez Siedem Granatów dochodzi do rzeki Białki. Wzdłuż tej rzeki granica biegnie aż do miejsca połączenia się jej z potokiem Jaworowym. Baza Górołaza - tanie noclegi jest położony w Tatrach w górach, w lesie.

Przypatrując się mapie graniowej Tatr z łatwością można zauważyć główny grzbiet, od którego odgałęziają się granie boczne. Granie te wyznaczają tak zwane doliny walne i doliny boczne. Doliny walne to doliny, które podchodzą pod grań główną, natomiast doliny boczne to mniejsze odgałęzienia dolin walnych. Grań główna oraz w przybliżeniu zachodnie ograniczenie doliny Chochołowskiej jest bardzo ważnym hydrograficznie elementem rzeźby Tatr, gdyż przebiega przez nią od Wołowca do Cubryny europejski dział wód, czyli granica między zlewiskami mórz: Bałtyckiego i Czarnego. Na Cubrynie dział wodny upuszcza grań główną i biegnie poprzez Koprowy Szczyt do Hlińskiej Turni, a z niej przez Furkot granią Soliska do Szczyrbskiego jeziora

Tatry dzielą się na trzy główne części:

* Tatry Zachodnie - od przełęczy Huciańskiej po przełęcz Liliowe, najw. szczyt Bystra 2248
* Tatry Wysokie - od przełęczy Liliowe po Przełęcz pod Kopą Bielską, najw. szczyt Gierlach 2655
* Tatry Bielskie - od przełęczy pod Kopą Bielska po przełęcz Żdziarską, najw. szczyt Hawrań 2151

W granicach Polski znajduję się cześć Tatr Wysokich i Zachodnich, natomiast całkowicie położone na Słowacji są Tatry Bielskie.

Przyroda nieożywiona i ożywiona

W najwyższej części Tatr występują skały krystaliczne ulokowane w postaci tak zwanego trzonu krystalicznego, który najlepiej jest widoczny w Tatrach Wysokich i najwyższej części Tatr Zachodnich (od przełęczy pod Kopą po Palenicę Jałowiecką). Skały osadowe (np. dolomit, wapień, piaskowce, margle) tworzą tak zwaną pokrywę osadową masywu krystalicznego zlokalizowaną głównie na północnych stokach Tatr. W niektórych obszarach np. w rejonie Czerwonych Wierchów i Szerokiej Jaworzyńskiej występują tak zwane czapki krystaliczne czyli wyspy skał krystalicznych otoczone przez masy skał osadowych. Są to miejsca szczególnie interesujące pod względem przyrodniczym, gdyż różne typy skał powodują wykształcanie się różnych typów zbiorowisk roślinnych na niewielkim obszarze.

Budowa geologiczna Tatr, klimat, wysokość spowodowały wykształcenie się różnych typów ekosystemów, które pozwoliły na podzielenie Tatr na 4 okręgi geobotaniczne: pasmo Siwego Wierchu (Słowacja), Tatry Zachodnie, Tatry Wysokie, Tatry Bielskie. Najbardziej jednak uderzającą cechą krajobrazu tatrzańskiego jest występowanie pięter roślinno - klimatycznych. Każde z nich charakteryzuje się odmiennym typem roślinności i tak w reglu dolnym występują lasy mieszane, w reglu górnym bory świerkowe, w piętrze kosodrzewiny kosodrzewina z gatunkami towarzyszącymi, w piętrze halnym - murawy wysokogórskie z sitem skuciną i boimką dwurzędową oraz w piętrze turniowym z charakterystycznymi porostami. Bogactwo przyrodnicze Tatr jest niezwykle ogromne. Występuje tu ok. 10000 gatunków roślin i zwierząt, a dla ok. 1000 z nich jest to jedyne miejsce występowania w Polsce. Tatry stanowią więc swoiste centrum endemizmu. Wśród samych gatunków roślin kwiatowych żyje tu 35 endemitów i subendemitów tatrzańskich, zachodniokarpackich oraz ogólnokarpackich, a także 450 gatunków górskich, z których blisko połowa ma tu jedyne w Polsce miejsca występowania. Najbardziej znanymi gatunkami, które jednoznacznie kojarzą sie z Tatrami to kozice, świstaki, szarotka alpejska, różne gatunki goryczek i wiele innych.

Infrastruktura turystyczna

Tatry są terenem dogodnym do uprawiania turystyki wysokogórskiej. Liczne szlaki turystyczne, narciarskie i rowerowe o łącznej długości ponad 800 km (250 km w Polsce, ok. 580 na Słowacji) umożliwiają bezpieczne zwiedzanie prawie każdego rejonu Tatr. Oznaczone one są 5 kolorami (żółty, niebieski, zielony, czerwony, czarny). Poza tym do dyspozycji turystów jest 20 schronisk turystycznych położonych w rejonach o największej atrakcyjności. W zimie miłośnicy narciarstwa mogą korzystać z wyciągów narciarskich, tras zjazdowych i i szlaków biegowych oraz szlaków przeznaczonych do tak zwanej turystyki narciarskiej (ski tour) położonych w okolicach Zakopanego, Tatrzańskiej Łomnicy, Smokowca, Szczyrbskiego Jeziora, Zwierówki i innych pobliskich miejscowości. Tatry to ważny ośrodek sportów zimowych, w którym rozgrywane są zawody o światowej randze: puchary świata w skokach narciarskich, biegach narciarskich, biathlonie i inne. Oprócz pieszych i narciarskich szlaków istnieją także szlaki przeznaczone dla rowerzystów, jednak Tatry ze względu na ukształtowanie powierzchni są raczej trudnym terenem dla uprawiania turystyki rowerowej.

Alpejski charakter Tatr sprawia, że są one znakomitym terenem dla taterników zarówno powierzchniowych jak i jaskiniowych. Dla wspinaczek udostępnione są tereny szczególnie atrakcyjne pod względem sportowym np. rejon Hali Gąsienicowej i Morskiego Oka w TPN oraz prawie cały obszar Tatr Wysokich w TANAPIE za wyjątkiem terenów, które stanowią ostoje świstaków, kozic i innych cennych gatunków. Szczegółowe przepisy obydwu parków regulują zasady uprawiania taternictwa.

W polskiej części Tatr do turystycznego zwiedzania udostępnionych jest 6 jaskiń, z których jedna jaskinia Mroźna posiada oświetlenie elektryczne. Na Słowacji dla turystów udostępniona jest słynna Bielanska Jaskinia (Jaskinia Bielska), która już w roku 1896 jako jako druga w Europie została oświetlona elektrycznie.

Bezpieczeństwem turystów zajmują się wyspecjalizowane służby ratownicze: Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR) w Polsce i Tatranska Horska Służba (THS) na Słowacji.

W Tatrach turyści mogą korzystać z kolei linowych ułatwiających zwiedzanie dzikiej przyrody. W Polsce jest to kolejka linowa na Kasprowy Wierch, w słowackich Tatrach kolej na Łomnicę.

Ochrona Przyrody

Wyjątkowo cenna i wrażliwa na oddziaływanie człowieka przyroda Tatr jest narażona na bezpowrotna utratę swoich wybitnych walorów. Konieczność ochrony przyrody w Tatrach została dostrzeżona w XIX wieku. Idea ta zaowocowała uchwaleniem w 1868 roku z inicjatywy profesorów Eugeniusza Janoty i Maksymiliana Nowickiego przez Galicyjski Sejm Krajowy ustawy "względem zakazu wytępiania zwierząt alpejskich właściwych Tatrom świstaka i dzikich kóz". Była to pierwsza na świecie parlamentarna ustawa o ochronie gatunkowej zwierząt, a zarazem krok w kierunku utworzenia parku narodowego w Tatrach, jednak udało się tego dokonać dopiero w 1948 roku, kiedy powstał Tatransky Narodny Park. W polskiej części Tatr Tatrzański Park Narodowy powstał 6 lat później tj. w 1954 roku, jednak już przed II wojna światową istniała jednostka Lasów Państwowych obejmująca ok. 8000 ha pod nazwą "Park Przyrody w Tatrach". Zgodnie z obowiązującym prawem wszelkie działania na terenie parków narodowych podporządkowane są ochronie przyrody i mają pierwszeństwo przed wszystkimi innymi działaniami związanymi z udostępnieniem Parku do zwiedzania. Park narodowy to zgodnie z ustawą o ochronie przyrody obszar chroniony, wyróżniający się szczególnymi wartościami naukowymi, przyrodniczymi, społecznymi, kulturowymi i wychowawczymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega całość przyrody oraz swoiste cechy krajobrazu. Nadrzędnym celem parku narodowego jest poznanie, zachowanie całości systemów przyrodniczych danego terenu, wraz z warunkami ich funkcjonowania, oraz odtwarzanie zniekształconych i zanikłych ogniw rodzimej przyrody. W parkach narodowych tworzy się strefy ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej. Ochrona ścisła - to całkowite zaniechanie ingerencji człowieka w stan ekosystemów i składników przyrody, ochrona częściowa - to czynną ochronę ekosystemów i składników przyrody w celu przywrócenia stanu naturalnego lub ich utrzymania w stanie zbliżonym do naturalnego, ochrona krajobrazowej - rozumie się przez to zrównoważony rozwój obszaru oraz zachowanie cech charakterystycznych krajobrazu

Tatrzański Park Narodowy (TPN) zajmuje powierzchnię ok. 21 164 hektary. Jest pod względem powierzchni jednym z większych parków narodowych w Polsce. Na jego obszarze chronione są wszystkie typy ekosystemów górskich od regla dolnego po najwyższe piętro turniowe. Symbolem parku podobnie jak jego słowackiego odpowiednika TANAP- u jest kozica. Siedziba parku znajduje się w Zakopanem. W 1984 roku utworzono Muzeum Przyrodnicze TPN prezentujące podstawowe informacje o Tatrach.

Tatransky Narodny Park (TANAP) ma ok. 74 tys. ha. Siedziba dyrekcji znajduje się w Tatrzańskiej Łomnicy, gdzie również zlokalizowano Muzeum TANAP-u, prezentujące nie tylko zagadnienia przyrodnicze, ale również zagadnienia z zakresu historii, etnografii i kultury regionu.

W 1993 roku Tatrzański Park Narodowy i Tatransky Narodny Park uzyskały status Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery Man and Biosphere MAB. Rezerwaty tego typu tworzone są pod auspicjami UNESCO na obszarach szczególnie cennych dla środowiska naszej planety a ich głównym zadaniem jest ochrona różnorodności biologicznej na Ziemi.

źródło: www.cyf-kr.edu.pl/tpn

Województwo małopolskie

Zapoczątkowana w 1989 roku reforma ustrojowa nie ominęła podziału administracyjnego. Już w 1990 r. powstał samorząd gminny. Rok 1999 przyniósł dalsze radykalne zmiany. Wprowadzono nowy szczebel władzy samorządowej - powiat oraz 16 województw regionalnych. W ten sposób stworzono w miarę nowoczesny, adekwatny do wymagań współczesnej Europy trzyszczeblowy podział terytorialny państwa. Do kategorii obiektów Pokój, kwatera zalicza się także Baza Górołaza - tanie noclegi w Zakopanem.

Jednym z tych województw opartych na regionach jest Małopolska. W skład województwa wchodzą 22 powiaty w tym 3 grodzkie. Te z kolei podzielone są na 182 gminy. Baza Górołaza - tanie noclegi to obiekt znajdujący się w Zakopanem.

Władze samorządowe, w odróżnieniu od administracji rządowej nie są związane bezpośrednimi poleceniami rządu. Ich głównym zadaniem jest zaspakajanie podstawowych potrzeb społeczności lokalnej. Istotą decentralizacji władzy jest zbliżenie się do obywatela, poznanie jego potrzeb, dlatego w Polsce istnieje domniemanie kompetencji na rzecz gminy, jako jednostki najbliższej mieszkańcom. Baza Górołaza - tanie noclegi to dobre miejsce na spędzenie czasu w górach, w lesie.

Samorząd województwa realizuje zadania o zasięgu wojewódzkim, niezastrzeżone na rzecz organów administracji rządowej. W małopolskim odnajdziesz to, czego potrzebujesz do udanego wypoczynku.

źródło: www.malopolskie.pl